کارآیی خوراک برای تلیسه های شیری
کارایی خوراک برای تلیسه ها هزینه زیادی از جمله خوراک و گاها نیروی کار را نشان می دهند. در پرورش تلیسه ها باید به حداقل رساندن هزینه ها و در عین حال به حداکثر رساندن بازده هزینه های متحمل شده باشد.
اقدامات مدیریتی باید بهترین تلیسه ها را با بالاترین پتانسیل و سودآوری تولید کند و هزینه را برای مزرعه و محیط زیست بدون تأثیرگذاری بر سلامت تلیسه ها به حداقل برساند. خوراک بزرگ‌ترین هزینه‌های تولید تلیسه را نشان داده است.
مطالعات نشان داده است که 60 درصد هزینه های خوراک تلیسه های شیری و 12 درصد از کل، هزینه های مزرعه را تشکیل می دهد، اما اغلب اهمیت بازده خوراک (پوند شیر/ پوند خوراک) برای گاوهای شیرده را یادآور می شویم زیرا ممکن است بر هزینه ها و درآمد تأثیر بگذارد، اما این مفهوم به ندرت برای تلیسه در حال رشد ذکر می شود. همچنین باید به خاطر داشته باشیم که حیوانات شیری نیمی از عمر خود را در مزارع به عنوان حیوان جایگزین می گذرانند، به این معنی که کارایی خوراک آن ها برای سودآوری کلی مزرعه بسیار مهم است.
عوامل تاثیر گذار کارایی خوراک برای تلیسه‌ها شامل:
- ژنتیک
- کیفیت علوفه ( قابلیت هضم فیبر و ماده خشک) سطح خوراک مصرفی
- سرعت رشد یا مرحله رشد
- وضعیت بدن
- دوران بارداری
- استرس گرما یا سرما
- تنش های محیطی
- سطح ورزش
ژنتیک
ژنتیک از دو جنبه در بازده خوراک نقش دارد:
اول، یک جزء ژنتیکی کارایی وجود دارد که به موجب آن برخی از حیوانات در تبدیل انرژی خوراک به انرژی تولیدی کارآمدتر هستند، خواه این رشد ماهیچه و استخوان باشد یا تولید شیر، علاوه بر این ژنتیک در رابطه با اندازه بدن مهم است، زیرا افزایش اندازه بدن، هزینه های نگهداری انرژی، پروتئین و سایر مواد مغذی اصلی را افزایش می دهد. هر چه وزن بدن تلیسه در سن مشخصی کمتر باشد، نیازهای نگهداری آن حیوان کمتر است.
با این حال، تلیسه باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا برای اصلاح نژاد و مهم تر از آن زایمان موفق داشته باشد. بهر حال در سن و وزن مناسب، امتیاز وضعیت بدن و ارتفاع ساختاری تلیسه ها برای دستیابی به هدف مدیریتی، پرورش تلیسه های مولد و سودآور حیاتی است. در نتیجه، رشد تلیسه ها را نمی توان به خاطر بهبود بازده خوراک به خطر انداخت.
توانایی تلیسه ها برای استفاده موثر از خوراک با افزایش سن کاهش می یابد. قبل از بلوغ، رشد تلیسه عمدتاً استخوان و ماهیچه است، اما پس از بلوغ، تلیسه‌ها نسبت به استخوان و عضله چربی بیشتری به دست می‌آورند و بنابراین تغذیه کارایی کمتری دارند. تحقیقات نشان داده است که قبل از بلوغ، تلیسه های هلشتاین باید حدود 1.8 پوند در روز رشد کنند تا تولید شیر را در اولین شیردهی به حداکثر برسانند.
هنگامی که تلیسه ها در سن (9 تا 10 ماهگی برای تلیسه های هلشتاین) به مرحله رشد می رسند، بلوغ دام تاثیری بر روی رشد پستان نمی گذارد و نقطه کنترل بحران بعدی وزن بدن در هنگام زایمان باید در نظر گرفته شود. باز هم، ما از تحقیقات می دانیم که تلیسه های شیری باید در اولین زایش حدود 85 درصد وزن بدن گاوهای بالغ در گله شما باشند. اگر اینطور نباشد، زایش اول آن ها باعث می شود تا انرژی اضافی خود برای تولید شیر مصرف نکنند. این پدیده یک پاسخ بیولوژیکی به تاخیر در رشد قبل از زایمان است.
دوم، علاوه بر این تلیسه هایی که در ثلث آخر حاملگی هستند کارایی تغذیه کمتری خواهند داشت، زیرا جنین و بافت های مربوطه انرژی و پروتئین بیشتری را برای حمایت از رشد سریع جنین مصرف می کنند. تلیسه هایی که زمان زایمان آن ها نزدیک نیست در معرض خطر بیشتری هستند که پیامدهای منفی برای گوساله و هم برای گاو دارد.
محیط
تنش‌های محیطی و ورزش عوامل دیگری هستند که بر نیازهای نگهداری تأثیر می‌گذارند و بنابراین تأثیر مستقیمی بر بازده خوراک تلیسه ها خواهند داشت.
در این مورد، باید هر محیط یا غرفه‌های آزاد با بستر مناسب برای تلیسه ها مدیریت شده باشد. با این حال، محیط انباری کثیف و مرطوب باعث می شود تلیسه ها یا حیوانات دیگر تحت فشار گرما یا سرما قرار گیرند، به دلیل افزایش انرژی، نگهداری مورد نیاز برای حفظ دمای طبیعی بدن، بازده خوراک را کاهش می دهد.
ورزش
کارایی خوراک برای تلیسه ها در ورزش اثرات کوچک دارد که شاید یک دامدار متوجه آن نباشد، اما اگر تلیسه ها در مسافت های طولانی به طور منظم پیاده روی کنند، می توانند عالی باشند. به طور کلی، از آنجایی که تلیسه های مرتع انرژی بیشتری برای خوردن مصرف می کنند، بازده خوراک آن ها نیز تا حدودی کاهش می یابد.
رژیم غذایی
آخرین جنبه اما مهم، کارایی خوراک برای تلیسه ها رژیم غذایی است. مقدار تغذیه و هم ترکیبات موجود در جیره می توانند بر راندمان خوراک و بهره وری آن تأثیر بگذارند. قابلیت هضم بیشتر جیره باعث می شود که تلیسه از تغذیه کارآمدتری برخوردار باشد. بنابراین در جیره‌های معمولی تلیسه‌ها، که عمدتاً علوفه هستند کیفیت علوفه و قابلیت هضم فیبر می‌تواند تا حد زیادی بر کارایی خوراک تأثیر بگذارد.
علاوه بر این، جایگزینی علوفه با کنسانتره، کارایی خوراک را تا حدی بهبود می بخشد، زیرا دانه ها و محصولات جانبی معمولاً قابلیت هضم بهتری نسبت به علوفه دارند. علاوه بر این، هنگامی که خوراک‌هایی با قابلیت هضم بالاتر به تلیسه‌ها داده می‌شود، مقدار خوراک خشک مورد نیاز برای رسیدن به افزایش وزن بدن دام ها مورد هدف کمتری قرار می گیرد. در نتیجه انرژی نگهداری کمتری برای فرآیندهای مختلف هضم در حیوان مورد نیاز است.
هنگامی که حیوانات با جیره های غذایی متراکم تر و در نتیجه ماده خشک کمتری در روز تغذیه می شوند، سرعت عبور مواد غذایی از شکمبه کاهش می یابد و به باکتری ها و تک یاخته های شکمبه اجازه می دهد زمان بیشتری برای تجزیه فیبر و مواد آلی داشته باشند. خوراک و علوفه های قابل هضم تر، اغلب قابلیت هضم کل ماده خشک را 4 تا 6 درصد نسبت به آنچه که معمولاً به صورت پیش فرض برای مواد غذایی انتظار می رود بهبود می بخشد.
یکی از مزیت های افزایش امکان هضم جیره ها با مواد مغذی متراکم تر، کاهش تولید کود دامی است. از آنجایی که کود کمتری برای حمل وجود دارد، این کاهش در محیط زیست تاثیر مثبت داشته و باعث صرفه جویی در هزینه و زمان تولیدکنندگان می شود.
مقادیر بازده خوراک معمولی برای گوساله ها و تلیسه ها:
- گوساله های شیر خوار 2:1 تا 1:2.5
- گوساله های از شیر گرفته شده (25 درصد علوفه) 3:1 تا 4:1
- تلیسه های جوان (50% علوفه با کیفیت بالا) 4:1
- تلیسه ها در TMR 6:1 تا 7:1
- گاوهای مسن تر (علوفه ضعیف) 8:1 یا بیشتر (در برخی موارد 15:1 نشان داده شده است)
تلیسه‌های یکساله در خوراک‌ها و علوفه‌های باکیفیت می‌توانند به راحتی نسبت 5:1 خوراک به دست آورند، اما این نسبت می‌تواند به 8:1 یا بیشتر برای جیره‌های کم هضم و علوفه بالا کاهش یابد. یک نمونه از ایجاد امکان برای مواد غذایی برای هضم طولانی‌تر در شکمبه با عدم تغذیه کامل حیوانات در تحقیقات ویسکانسین نشان داده شد.
در این بررسی کارشناسان به این نتیجه رسیدند که 29 درصد بهبودی در بازده خوراک در تلیسه‌هایی که به مقدار کنترل شده 80 درصد از مصرف‌های ad-lib تغذیه شدند، به نسبت تلیسه‌هایی که اجازه داشتند هر چقدر که می‌خواهند بخورند، وجود داشت.
علاوه بر این، تلیسه‌هایی که تغذیه کنترل شده تری داشتند، چیزی در حدود 2 پوند کود کمتر (بر اساس ماده خشک) هر روز نسبت به تلیسه‌هایی که ad-lib تغذیه می‌کنند، تولید می‌کنند.
نکته آخر این که بنا بر بررسی ها چند افزودنی خوراک شامل یونوفورها و مخمرها عملکرد شکمبه و هضم میکروبی را افزایش، کارایی خوراک تلیسه را بهبود می بخشد و هر دو می تواند بر قابلیت هضم خوراک و یا علوفه تأثیر بگذارد.
کلام آخر
به طور خلاصه، بهبود راندمان خوراک در دام ها می‌تواند با افزایش قابلیت هضم جیره، افزایش قابلیت هضم فیبر علوفه (NDF)، تحریک هضم میکروبی شکمبه، بهینه‌سازی مصرف خوراک، نگهداری حیوان در محیط مناسب، به حفظ سلامت تلیسه ها کمک می نمائید. در نهایت، ژنتیک ممکن است در سلامت و مدیریت بهینه و حفظ نرخ رشد مطلوب، نقش مهمی در بازده خوراک داشته باشد.